|  | | |
De MBS-ROUTE van Venlo naar Nijmegen Deel III Gennep |
| Dan rijden we Gennep binnen; Heijenseweg. de tramlijn lag ongeveer waar nu links de parkeerplaatsen zijn. |
| Huize Rouffiac, Heijenseweg 61, in 1936 door de MBS gekocht als woonhuis voor de seccretaris van de maatschappij. |
| Naast Rouffiac liep een aansluiting naar de zgn. zandput, “geschikt voor het ontgraven van zand voor verschillende doeleinden en het inrichten tot bouwterrein.”, door de MBS in 1926 gekocht voor f 431,-. In de oorlog werden hier locomotieven en rijtuigen 'verstopt' in de hoop dat ze de oorlogshandelingen zouden overleven. |
Gennep was het hoofdkwartier van de MBS. Bij de overweg, nu rotonde, lag aan de westzijde van de weg een groot emplacement met o.a. een wagenloods. Aan de oostzijde lag bij Station Gennep een verbindingsspoor voor de tram (dwars over de Heijenseweg/Spoorstraat) naar de treinwerkplaats (later Page). |
| Het woonblok links staat ongeveer op de plaats waar meer dan een eeuw Aurora, een moutfabriek gevestigd was. De weg rechtdoor ligt op de vroegere NBDS-spoorlijn Boxtel - Wesel. De rotonde was tot in de jaren zeventig een overweg. Tussen de moutfabriek en de spoorlijn lag het remiseterrein van de tram. |
| De gebouwen op het remisterrein staan er nog steeds: links, achter het tankstation, de smederij, in het midden de rijtuigloods. |
| De hele spoorweggeschiedenis van Gennep in één plaatje. Het Spoorwegje, dat parallel liep aan de spoorlijn naar de Maasbrug, het Voorhoevepark, genoemd naar de president-directeur van de NBDS, en later tevens directeur van de MBS, en gebouwd als woonwijk voor spoorwegpersoneel. En de rijtuigloods van de MBS. |
De Brabantweg loopt dwars over het oude spoorwegemplacement, links lag station Gennep, rechts, ongeveer waar nu loc 94 staat, lag het verbindingsspoor van de MBS tussen het remisterrein en de werkplaats, die zich achter de bomen bevond. De werkplaats werd later door de Page overgenomen; nu ligt er een moderne woonwijk. |
| De hoofdlijn liep aan de westzijde van de Spoorstraat verder richting Nijmegen. Het bruine gebouw staat op de plaats van het voormalige hoofdkantoor ('de keet') van de NBDS, vanaf 1912 tevens hoofdkantoor van de MBS. In 1925 werd het verkocht aan de Paters van de Heilige Geest. Het MBS-hoofdkantoor werd toen gevestigd in het witte gebouw op de foto. Voor beide gebouwen lag een wisselplaats, waar bijna alle treinen hun reis naar Venlo of Nijmegen startten of beëindigden. |
| Spoorstraat 155, eens het hoofdkantoor van de MBS en vanaf 1949 van de Zuid-Ooster Autobusdiensten. Tegenwoordig businesscenter Gennep. |
Spoorstraat Gennep; waar de brommer rijdt lag de halte met een wisselspoor. Er stond een waterkraan om de stoomlocs van voldoende water te voorzien en een prachtige teakhouten abri voor de reizigers. FriZ |
verz. R. Liebrand. De wisselplaats in de Spoorstraat; de waterbakken worden gevuld voor de tram de tocht naar Venlo aanvaardt. Op het tweede spoor staat de tram naar Nijmegen klaar. |
| Spoorstraat Gennep, De Dragonder, voorheen Van Arensbergen. Foto gemaakt op het tracé van de tramlijn. |
| Zandstraat Gennep in 2012, het voormalige postkantoor (uit 1902). |
verz. J. Heijligers. | Dezelfde plaats als de vorige foto met links het postkantoor, rond 1920. |
| De Markt te Gennep, waar de tram voor het stadhuis een scherpe boog naar rechts maakte om de Niersstraat in te rijden. |
De smalle Niersstraat, waar de doorkomst van de tram ondanks de snelheidsbeperking tot 5 km per uur niet ongevaarlijk was. Om de boog in de tramlijn niet te scherp te laten worden is de punt van het hoekhuis vóór de aanleg afgeschuind. |
| Omdat de machinist komende uit de Niersstraat erg weinig zicht had op wat zich achter de bocht afspeelde was bepaald dat de conducteur met een vlag voor de tram op wandelde. Zodra hij op de Markt was, gaf hij de tram het sein dat deze kon oprijden. FriZ |
Lijn 83 buigt tegenwoordig voor de Niersstraat af, over de ZuidOostwal. De tram reed zo dicht langs de huizen dat er weinig ruimte meer over bleef. Zo werd op 9 maart 1930 door trein 5 een omgevallen fiets meegesleurd tot Ottersum, waar men ontdekte dat een goederenwagen erdoor ontspoord was. De krant meldt: "Naar verluidt zouden door het gebeurde meerdere rijwielen zijn meegesleurd en vernield." |
| In 1913 is er nog een felle maar succesloze strijd gevoerd door de bewoners en 'neringdoenden' uit de Niersstraat om de geprojecteerde lijn over de Wal te laten lopen. Links op de hoek stond indertijd nog een hotel. |
| Een van de grootste obstakels bij de aanleg van de lijn was de oude Niersbrug. Deze was te zwak voor een tram en er moest een nieuwe brug geconstrueerd worden, die overigens in de Tweede Wereldoorlog is opgeblazen. De brug werd in Dordrecht gebouwd en in onderdelen per trein bij het station Gennep afgeleverd. Nog in de oorlog werd een Baileybrug gelegd. |
Direct aan de lijn lag in de tramtijd de meubelfabriek De Genneper Molen, nu een appartementencomplex. In de laatste oorlogsjaren was er bij De Genneper Molen, bij Steinman, een uiterst druk verkeer. Boomstammen werden aangevoerd, gezaagd en gekliefd tot handzame blokjes, die dan weer in grote hoeveelheden naar het emplacement bij het station gereden werden, waar ze als brandstof dienden voor de trams en bussen die - omdat er geen olieproducten meer geleverd werden - voorzien waren van een houtgasgenerator. |
| Tot hij in de oorlog opgeblazen werd, lag deze brug over de Niers. Hij was in 1912 speicaal voor de tram gebouwd. |
| Links aan de wegzijde maar binnen de bomenrij liep het spoor langs wat nu de Nijmeegseweg heet, richting Ottersum. |
| Tegenover de Ottersumseweg (dus achter de fotograaf) lag een groot tramemplacement. Links op de hoek stond Café Geurts. |
Het emplacement, waar o.a. vee en in het Reichswald gekapt mijnhout (boomstammen die als stut in de Zuid-Limburgse mijngangen gebruikt werden) geladen werd, is nu de grote parkeerplaats bij Multimate, vroeger Geurts van Bergen. De aansluiting naar de vroegere "handelaar in kolen en bouwmaterialen" werd in 1914 geopend, nadat het hele terrein (dat deel uitmaakte van de uiterwaarden van de Niers) naast de op een dijk liggende Rijksweg opgehoogd was. Voor de houtverlading was er achter het gebouw nog een zijspoor aangelegd. |
Ottersum. Het oude gebouw van de Boerenbond, dat in de tramtijd (en nog lang daarna) voorzien was van een verhoogd los-/laadperron. Er werden landbouwproducten en kunstmest overgeslagen. "De Limburgschen Land- en Tuinbouwbond bouwt hier in 1925 een loods; een jaar later komt er een weegbrug, het rangeerterrein wordt herhaaldelijk vergroot, bijvoorbeeld in 1932 wanneer er veel mijnhout aangeboden wordt. Dit was in de laatste jaren een groot en vooral druk rangeerterrein. Een ooggetuige vertelt: "De tram uit Nijmegen stopte hier elke avond en haakte de overal opgepikte goederenwagens af. Veel werden er hier weer beladen. 's Nachts werd er veel gerangeerd, de mensen in de omgeving moeten regelmatig wakker geworden zijn van het bonken van de wagens. De Boerenbond had een regiofunctie." Op 29 januari 1944 vond hier een botsing plaats. Een goederenwagen die netjes door trein 9 op het juiste spoor was achtergelaten werd door de tegemoet komende trein 10 aangereden omdat hij niet 'vrij' stond. De wagen viel om, de locomotief (Diesel I) was licht beschadigd. Vermoedelijk was de wagen door onbevoegden verplaatst. |
fotograaf onbekend (verz. SNR). | Een drukte van belang op het emplacement Ottersum. Twee trams kruisen elkaar op de wisselsporen, links staan wagens op de aansluiting van de Boerenbond, De foto is waarschijnlijk van 1913, het eerste jaar van exploitatie. |
verz. J. Heijligers. | Dit is mogelijk nabij het emplacement Ottersum, waar veel hout geladen werd. Pakketten die per tram aankwamen werden in de jaren dertig door een bestel- en afhaaldienst Vullings naar de klant gebracht. |
Langs de Nijmeegseweg liep het spoor verder naar Nijmegen, daarbij de uitrit van de bloempottenfabriek van Wed. J.H. Liebrand kruisend. Foto 1938. |
Lees verder: de route Gennep - Nijmegen |
 |
| | | |
| | | | | webmaster@maas-buurtspoorweg.nl | | | |
|
| |
